Jet Lag nedir, nasıl geçer?

Özellikle uzak ülkelere sıklıkla uçan arkadaşlarımdan dinlediğim tatil hikayelerinde jet lag olduklarını ve ne yazık ki tatillerinin birkaç günlük kısmını sorunlu geçirdiklerini duyuyorum. Bunu bildiğimden dolayı ben her yolculuktan önce belli önlemler alıyorum. Bu yazımda sizlere jetlag hakkında bilmeniz gerekenleri ve alınabilecek önlemleri anlatacağım. Öncelikle jet lagin tanımıyla başlayayım: Jet lag uzun süreli uçak seyahatlerinde görülen, insan vücudunun zaman dilimleri arasındaki bu hızlı değişime ayak uyduramamasından kaynaklanan bir durum. Kısacası gittiğimiz yerin yerel saati ile vücudumuzun biyolojik saati arasındaki farktan kaynaklanan vücut ritmi bozukluğudur.

Vücut saatinin değişime uyum sağlayamaması, uykusuzluk ve stresli durumlar, uçak içerisindeki kuru havanın yol açtığı hastalıklar, alkollü ve kafeinli içecekler, saatlerce hareketsiz kalmak ve kabin basıncı jet lage yol açan temel nedenlerden bazıları. Jet lag süresi, belirtileri ve kurtulma yöntemleri kişiden kişiye değişiklik gösteriyor.

Yapılan araştırmalar batıdan doğuya olan uçuşlarda ve gündüz uçuşlarında jet lag durumlarının daha fazla ortaya çıktığını gösteriyor. Uykusuzluk, aşırı yorgunluk, mide ve baş ağrıları, oryantasyon bozukluğu, iştahsızlık, düzensiz kalp atışları ve koordinasyon bozuklukları gibi bazı belirtileri var. Jet lag olanlar özellikle okuma, yön algısı, konsantrasyon gibi zihinsel etkinliklerinde sorunlar yaşayabilir.

Peki jet lag'den nasıl daha az etkilenirsiniz?

Değişimlere yaşlılara oranla daha çabuk ayak uydurabildiği için gençlerde ve çocuklarda jet lag daha az görülmekte ya da kolay atlatılıyor. Çocukların gün içerisinde uyuması onların bu durumu atlatmasında büyük etkenlerden biri. Jet lag olan kişilerin olabildiğince çabuk gittikleri yere adapte olmaya çalışmaları gerekiyor. Seyahat sonrası gün ışığına çıkmak da uyum sağlamak açısından doğru bir yöntem. Hatta eğer mümkünse böyle uçuşlardan birkaç gün önce vücut saati için uyku ve çalışma saatlerinde düzenlemeler yapmanız faydalı olur. Eğer gidilen yerde 2 günden az kalınacaksa oraya adapte olmamak, vücut saatine yakın davranmanız yararınıza olacaktır.

Jet lag süresi kişiye ve kişinin şartlara uyum sağlamasına bağlı olarak değişiyor bu yüzden net bir atlatma süresi yok.

Herkese iyi yolculuklar.